دانش روغنکاری

با درود و احترامموضوع این پست به روش های تشخیص آلودگی در نمونه روغن اختصاص دارد. یکی از معروفترین و در دسترس ترین روش های تشخیص آلودگی در جریان روغن، استفاده از طیف نگاری به روش FTIR یا Fourier Transform Infra-Red است که در استاندارد ASTM E2412 تعریف شده و اساس آن بر تحلیل عددی اثرات آلودگی (مقیاس ملکولی) مشاهده شده در نمونه روغن است. اما، FTIR از اینجا به بعد سکوت می کند و این کارشناس آنالیز روغن است که باید تشخیص دهد که این اثرات ملکولی مربوط به چه چیزی هستند؛ آیا مربوط به حضور آلودگی در روغن هستند یا از وجود ادتیوهای مختلف در ساختار نمونه روغن خبر می دهند؟ کلید این مشکل در برخی روش های آماری مانند مقیاس تفاضلی و مقیاس های چندمعیاره و برخی روش ها و معیار های تجربی است که در قالب سطح پیشرفته دوره آموزش آنالیز روغن آموزش داده می شود. در زمینه تشخیص آلودگی، اما، روش FTIR محدودیت هایی دارد که مهمترین آنها توانایی تشخیص دسته مشخص و استانداردی از آلودگی ها، مانند گلیکول، آب، دوده، و سوخت است. متاسفانه، روش FTIR برای تشخیص ورود گرد و غبار به جریان روغن و لجن گرفتگی مجاری عبور روغن اصلا روش مناسبی نیست و نتایج آن با خطای بالایی همراه است. البته، برای تشخیص برای هر یک از آلودگی های استاندارد و روتین در ساختار نمونه روغن نیز روش مخصوص به خود آنها وجود دارد. اما، تست FTIR می تواند بعنوان اب دانش روغنکاری...ادامه مطلب

با درود بیکران بر تمامی مخاطبین محترم این وبلاگ مهندسیموضوع این پست به نحوه تولید و پالایش روغن های پایه مینرال از نفت خام اختصاص دارد. قبلا در پستی با عنوان «انواع روغن های پایه» در همین وبلاگ، شرح مختصری بر انواع روغن های پایه و ترکیبات و دسته بندی آنها براساس استاندارد API 1509 ارائه شده است. در آن پست، روغن های پایه به پنج گروه تقسیم شده بودند که سه گروه اول آنها را روغن های مینرال تشکیل می دادند. در این پست، قصد بر آن است که فرآیند پالایش و نحوه تولید این سه گروه از روغن های پایه از نفت خام را مورد بررسی قرار دهیم. بیش از 95 درصد روغن های موجود در بازار جهانی از روغن های پایه مینرال تشکیل شده اند. اکثر ما می دانیم که این روغن ها حاصل فرآوری و پالایش نفت خام هستند. اما، بیشتر ما از جزییات این فرآوری و پالایش ناآگاهیم. نفت خامی که از چاه بیرون کشیده می شود، پس از پالایش و تبدیل به روغن، به شکل های گوناگونی در زندگی روزمره دیده می شود: از روغن های سنگین و تیره با زنجیره های هیدروکربنی بلند گرفته تا روغن هایی به رنگ های روشن و سبک با زنجیره های هیدروکربنی کوتاه و برش خورده که براحتی جاری می شوند. نفت خام، در واقع، ملغمه ای از ترکیبات حاوی هیدروژن و کربن است. این ترکیبات، بعضا، پیچیده و بسیار متفاوت از هم که اصطلاحا هیدروکربن نامیده می شوند، از نظر پیچیدگی ساختاری می توانند از متان دانش روغنکاری...ادامه مطلب

با درود و مزید احترامهدف از این پست، ارائه پاسخ به سوال مطرح شده در بخش نظرات پستی با عنوان «آنالیز روغن گیربکس درایر: مطالعه موردی» در همین وبلاگ می باشد که شرح آن در ذیل آمده است: «لطفا در این خصوص توضیح بیشتری بفرمایید: آلودگی جریان روغن باعث تغییر رفتار آن از فاز نیوتنی به غیرنیوتنی شده و کشش سطحی آن را هدف می گیرد. با تغییر کشش سطحی روغن، عملکرد ادتیو های ضد کف تحت تاثیر شدید قرار گرفته (شکل 4 را ببینید) و حباب های هوا آزادانه و بدون مزاحمت می توانند در سیستم روغن تردد کنند. لطفا بفرمایید دقیقا چگونه الودگی موجب اخلال در عملکرد ادتیوهای ضد کف روغن میگردد؟» از آنجا که این سوال کاملا پایه ای بوده و پاسخ بدان در حوصله سوال و جواب های کوتاه در بخش نظرات هر پست نبود، تصمیم گرفتم که خارج از نوبت پاسخ این سوال را در قالب پستی جداگانه در وبلاگ بفرستم. امیدوارم توضیحات ارائه شده در این پست، راهگشای مشکلات و مسائل بعدی دیگر مخاطبین محترم این وبلاگ مهندسی باشد. در پست یاد شده فوق، در شکل شماره 4، نمایه ای از مکانیزم عمکلرد ادتیو های ضد کف در روغن نشان داده شده بود که در شرح و توضیح آن به تاثیر کشش سطحی روغن روی عملکرد این دسته از ادتیو ها اشاره شده بود. لذا، قبل از هر چیز، لازم است که کشش سطحی روغن معرفی شده و نحوه اندازه گیری آن توضیح داده شود. بنابراین، در این پست، ابتدا کشش سطحی روغن دانش روغنکاری...ادامه مطلب

با درود و احترام به محضر مبارک تمامی مخاطبان این وبلاگ مهندسیدر این پست، قصد داریم تا به سوال یکی از مخاطبین محترم این وبلاگ در خصوص استفاده از روغن موتور در کمپرسور های پیستونی پاسخ دهیم. شرح سوال:آیا می توان از روغن موتور پراید SAE 20W-50 در کمپرس دانش روغنکاری...ادامه مطلب

با درود بیکران به تمامی مخاطبین و مراجعین محترم این وبلاگ مهندسی هدف از این پست، ارائه پاسخ به درخواستی درباره آنالیز روغن گیربکس است که چندی پیش بدست بنده رسیده بود، اما بدلیل مشغله کاری چند وقتی معطل مانده بود. شرح سوال: در یک کارخانه فرآوری محصولات ارگانیک، یک دستگاه درایر (خشک کن) داریم که گیربکس نسبتا پیچیده ای دارد. این گیربکس یک مخزن روغن به حجم 4000 لیتر دارد که روغن اون کف میکنه.( دانش روغنکاری...ادامه مطلب

با درود بیکران به تمامی بازدید کنندگان و مخاطبین محترمهدف از این پست، پاسخ به سوال مطرح شده از طرف یکی از مخاطبین محترم این وبلاگ مهندسی در زمینه مفهوم نقطه اشباع روغن است. شرح سوال: طی یک دوره آموزشی، گفته شد که با بالا رفتن دما، نقطه اشباع روغن پایین می آید. اما، من قبلا فکر می کردم که با افزایش د دانش روغنکاری...ادامه مطلب

با درود و احترام به کلیه مخاطبین عزیز این وبلاگ مهندسیهدف از این پست، ارائه پاسخ به سوالی است که از طرف یکی از مخاطبین محترم و معزز این وبلاگ در زمینه راه (های) تشخیص روغن های سینتتیک از مینرال مطرح شده بود. شرح سوال: آیا راهی هست که بتوان روغن سینتتیک از مینرال را در محل سایت تشخیص داد؟ تجهیزات ما دانش روغنکاری...ادامه مطلب

با درود و احترام هدف از این پست، پاسخ به سوال مطرح شده از طرف یکی از مخاطبین محترم این وبلاگ و یکی از شرکت کنندگان محترم در دوره آنالیز روغن ماشین آلات صنعتی در اراک است. شرح سوال: نقش دانسیته در عملکرد عمومی یک لوبریکانت چیست؟ پاسخ به این سوال، بیشتر به حوزه لوبریکانت های حامل بار، خاصه روغن های هیدرولیک و چرخدنده، مربوط است. از دیدگاه عمومی، دانسیته نه تنها یکی از مهمترین شاخص های عملکردی روغن ها و لوبرینکانت ها، که همه سیالات محسوب می شود. چراکه شاخصی از میزان جرم آنها در یک فضای واحد بوده و تصمیم گیری در مورد عملکرد مورد انتظار از یک سیال در یک سیستم مکانیکی را تسهیل می کند. بعنوان مثال، دانسیته آب 62.4 پاند در فوت مکعب است. البته در دمای اتاق! چراکه این مشخصه فیزیکی نیز مانند بسیاری از مشخصات فیزیکی مواد مهندسی، تابعی از دما است. اما، از دیدگاه خصوصی، که بیشتر به موضوع این وبلاگ نزدیک است، لوبریکانت ها دانسیته به مراتب کمتری نسبت به آب دارند و این بدان معنی است که انواع لوبریکانت روی آب شناور خواهند شد. درست به همین دلیل است که وقتی آب (یا رطوبت) به هر دلیلی وارد مدار روغ دانش روغنکاری...ادامه مطلب

با درود بیکرانهدف از این پست، پاسخ به مشکل پیش آمده برای یکی از مخاطبین این وبلاگ است که طی پرسش و پاسخ و تبادل ایده در تلگرام اتفاق افتاده بود و اکنون با کسب اجازه از ایشان و بمنظور حل مشکلات مشابه در قالب این پست انتشار می یابد. شرح سوال: موتور دیزل 16 سیلندری داریم که در مجتمع ما بعنوان ژنراتور مورد استفاده قرار می گیرد. اخیرا، در مدار روغنرسانی آن متوجه تشکیل بلور های ریزی شدیم که درون فیلتر ها گیر می کرد و حتی مسیر روغن را نیز بند آورده بود. پس از آنالیز شیمیایی متوجه شدیم که نمونه روغن پر از بلور های بوتیل هیدروکسی تولوئن (BHT) است. در تماس با تامین کننده روغن متوجه شدیم که روغنساز از این ماده بعنوان ادتیو آنتی اکسیدان در ترکیب روغن خود استفاده می کند و تاکنون هیچ مشتری چنین موردی را گزارش نکرده بوده است. از ابتدای کار این موتور (حدود 20 سال پیش) نیز این اولین بار است که با چنین مشکلی روبرو شده ایم. چرا در دیزل ما BHT بصورت بلور درآمده و راه حل این مشکل چیست؟بمنظور پاسخ به این مشکل، ابتدا باید بوتیل هیدروکسی تولوئن را شناخت و در مرحله بعد، به آنالیز خرابی پرداخت. بوتیل هیدروکسی دانش روغنکاری...ادامه مطلب

با درود بیکران هدف از این پست، ارائه پاسخ به پرسش مطرح شده از طرف یکی از مخاطبین این وبلاگ در زمینه تعریف روغن هیدرولیک است. شرح سوال: روغن هیدرولیک چیست و با چه تست هایی شناخته می شود؟ بنا به تعریف، روغن هیدرولیک به دسته ای از روانکار های صنعتی اطلاق می شود که علاوه بر نقش روانکاری، بعنوان واسطه ای برای انتقال قدرت نیز عمل می کنند. با این تفاوت که انتقال قدرت در این دسته از روغن ها، برخلاف انواع چرخدنده ای، بصورت آزاد انجام نگرفته و از طریق لوله های و شیلنگ های طراحی شده برای اینکار انجام می پذیرد. بهمین دلیل، ادواتی که قرار است انتقال قدرت را انجام دهند، مانند پمپ ها، ردیوسر ها، و... نیز باید به همین منظور طراحی و تست شوند. عامل اصلی در تعیین کیفیت عملکرد روغن های هیدرولیک، مقاومت آنها به کاهش حجم تحت فشار (اصل تراکم ناپذیری) و ویسکوزیته دینامیک است. در برخی از طراحی ها، مدار هیدرولیک علاوه بر انتقال قدرت و روانکاری، وظیفه خنک کاری (انتقال حرارت تحت مکانیزم همرفتی) را نیز برعهده دارند. اما، از آنجا که این وظیفه سوم نقش اساسی در فرمولاسیون روغن های هیدرولیک ندارد، ادتیو های است دانش روغنکاری...ادامه مطلب